Luiza Calagian i Rosa Caldeira opuścili rodzinną Brazylię w celu studiowania reżyserii w prestiżowej szkole filmowej EICTV na Kubie. Zamieszkali razem dzieląc się swoimi codziennymi doświadczeniami, ale także najgłębszymi bólami. Oboje byli wstrząśnięci utratą ukochanej osoby w swoim starym kraju i mieli ogromną potrzebą opowiedzenia o tym. Wspólne przeżycia doprowadziły do powstania filmu Anba Dlo, w którym główną rolę zagrała emigrantka z Haiti, Berline Charlsem. Film przedstawiał postać Nadii, haitańskiej biolożki, która przenosi się z Haiti na Kubę, aby kontynuować studia. Kuba posiada podobną do Haiti faunę i florę. Jest także krajem postkolonialnym, zamieszkałym przez ludzi o afrykańskich korzeniach. Pomimo podobieństw dostarczonych przez kontekst karaibski, istnieją jednak pomiędzy Kubą a Haiti różnice kulturowe. Nadia musiała nauczyć się hiszpańskiego a także dostosować się do praktykowanej na Kubie religii Santeria podczas gdy na Haiti panuje tradycja afro haitańskiej religii Vodu. Obie religie bazują na spirytualności i kontakcie z naturą. Pewnego dnia Nadia dostaje telefoniczną wiadomość z Haiti o śmierci jej wielkiej miłości. Śmierć byłego chłopaka wprawia ą w stan tęsknoty za starym krajem. Nie może jednak wyjechać na pogrzeb, gdyż wycofano loty Kuba -Haiti. Oglądamy Nadię miotającą się w nostalgii i wspomnieniach. Śnił mi się mój dom z czasów dzieciństwa. Padał deszcz. Chciałam wyjść z domu ale było za dużo wody przy drzwiach... mówiła Nadia. Woda odgrywa w filmie szczególne znaczenie. Bohaterka pływa w jeziorze. Widzimy także piękne zbliżenia jej ciała i twarzy podczas kąpieli.
Reżyserka przeniosła scenę mycia z własnego doświadczenia.
Nie mogłam pogodzić się ze śmiercią mojego byłego chłopaka w Brazylii. Dlatego po przylocie do San Paulo odwiedziłam duchowego przywódcę religii Candomblé, a on zlecił mi dokładną kąpiel. Moment mycia jest rytuałem osadzonym pomiędzy trzema religiami, brazylijskim Candomblé, kubańską Santería i haitańskim Vodou. Wtedy zrozumiałam, że żałoba, smutek i żal, była dla mnie również procesem odrodzenia. Kilka dni później wróciłam na Kubę. Znalazłam się bardzo daleko od Brazylii od wszystkiego i wszystkich, których znałam i kochałam. Wtedy właśnie powstała idea filmu Anba Dlo... W języku kreolskim Anba Dlo znaczy „ na wodzie” i ma to szczególne znaczenie w haitańskim Vodou, jednej z głównych religii Haiti. Reprezentuje duchową przestrzeń głębokich wód, którą dusze muszą przekroczyć, aby dotrzeć do królestwa bogów i przodków. Chodzi tu o koło życia i śmierci. Nienarodzony embrion pływa w wodzie w łonie matki. Według wierzeń duchowych i religinych duch zmarłego łączy się z wodą, gdzie przechodzi proces transformacji. Po czym wraca z powrotem do łona matki. To jest ekspresja połączenie natury z duchowością. Film charakteryzują cudowne ujęcia przyrody, drzew, krzewów. Zbliżenia liści, żab i ślimaków.Piąkna muzyka buduje nastrój nocnych zdjęć.Obecnie na Kubie panuje wielki kryzys gospodarczy. Brakuje między innymi prądu. Dlatego, by wykonać postprodukcję , reżyseży zmuszeni byli kupić gaz na czarnym rynku, po to by zasilić nim akumulatory produkujące prąd. Ich wysiłek nie poszedł na marne. Film Anba Dlo jest znakomity.
https://www.berlinale.de/de/presse/pressetermine/pressevorfuehrungen/detail.html?filmId=202512732
Alexandra Hołownia
Luiza Calagian - urodzona w São Paulo w Brazylii reżyserka i operatorka filmowa,. Studiowała nauki społeczne na Uniwersytecie w São Paulo, koncentrując się na obszarach antropologii wizualnej i etnologii. A także reżyserię i projektowanie obrazów na Międzynarodowym Uniwersytecie Filmowym i Telewizyjnym na Kubie, gdzie otrzymała tytuł magistra. Jej filmy są prezentowane na całym świecie, między innymi na festiwalach w Rotterdamie, Guadalajara, Hongkongu i Biarritz. Jest założycielką niezależnej firmy produkcyjnej Mata Fechada
Rosa Caldeira - jest filmowcem trans, dorastał w Favelas São Paulo w Brazylii. Początkowo studiował socjologię, a następnie reżyserię na Międzynarodowym Uniwersytecie Filmowym i Telewizjnym na Kubie. Rosa jest członkiem brazylijskiej sieci Talentos Paradiso oraz współzałożycielem StowarzyszeniaTrans -Media Schaffener w Brazylii a także firmy produkcyjnej Maloka Filmes. Filmy Rosy są pokazane na festiwalach na całym świecie.
